رودخانه دیزج الولک و رودخانه های قزوین

معرفی رودخانه های قزوین

استان قزوین دارای رودهای زیادی است. مجموع طول رودخانه‌های جاری در استان حدودا 2780 کیلومتر است. این رودخانه‌ها به دو حوزه اصلی کشور می‌ریزند که این حوزه ها عبارتند از:

• حوزه خزر: رودخانه هایی که به سفید رود می ریزند.
• حوزه شور: رودخانه هایی که به رود شور می ریزند.

در ادامه میخواهیم شما را با مهمترین رودخانه‌های قزوین آشنا کنیم پس با بومگردی اله بوم همراه باشید.

لیست رودخانه های قزوین:

1. رودخانه دیزج
2. رودخانه خررود
3. رودخانه ابهررود
4. رودخانه حاجی عرب
5. رودخانه ارنزک
6. رودخانه دلی چای
7. رودخانه اشتهارد
8. رودخانه شاهرود
9. رودخانه آبگرم
10. رودخانه دانسفهان
11. رودخانه الموت
12. رودخانه نینه رود

1-رودخانه دیزج روستای الولک

رودخانه دیزج یکی از زیباترین رودخانه های ایران است که در استان قزوین واقع شده است. این رودخانه از کوه های البرز سرچشمه می گیرد و پس از طی مسافتی حدود 100 کیلومتر به رودخانه ارس می پیوندد. رودخانه دیزج در طول مسیر خود از روستاهای مختلفی عبور می کند، از جمله روستای الولک، روستای نیاق، روستای زرشک و روستای دانسفهان. روستای الولک یکی از زیباترین روستاهای اطراف رودخانه دیزج است که در دامنه کوه های البرز قرار دارد. این روستا دارای طبیعتی بکر و چشم نواز است و از جاذبه های گردشگری استان قزوین محسوب می شود.

رودخانه دیزج زیستگاه بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری است. از جمله گیاهان این منطقه می توان به درختان بلوط، گردو، فندق و گیاهان دارویی اشاره کرد. از جمله جانوران این منطقه می توان به خرس، گراز، قوچ، میش، کبک، تیهو و بسیاری از گونه های پرندگان اشاره کرد. رودخانه دیزج مکانی عالی برای پیاده روی، ماهیگیری و کمپینگ است. همچنین، این رودخانه فرصت مناسبی برای تماشای مناظر طبیعی و حیات وحش منطقه فراهم می کند.

برای دسترسی به رودخانه دیزج می توان از مسیرهای مختلفی استفاده کرد. یکی از ساده ترین مسیرها، مسیر روستای الولک است. برای رسیدن به روستای الولک می توان از طریق جاده قزوین-رشت به روستای نیاق رفت و سپس از آنجا به سمت روستای الولک ادامه مسیر داد. رودخانه دیزج مکانی زیبا و جذاب برای گردشگری است و فرصت مناسبی برای تجربه طبیعت بکر و آرامش بخش این منطقه فراهم می کند.

2-رودخانه خررود

رودخانه خررود یکی از مهم ترین رودخانه های استان قزوین است که از کوه های گوی قزای و ارتفاعات قیدار در استان زنجان سرچشمه می گیرد. این رودخانه پس از طی مسافتی حدود 836 کیلومتر در دشت قزوین به رود شور می ریزد.

مشخصات رودخانه خررود

• طول: 836 کیلومتر
• منبع: کوه های گوی قزای و ارتفاعات قیدار در استان زنجان
• مصب: رود شور
• مناطق عبوری: استان های زنجان و قزوین
• جاذبه های گردشگری: سد نهب، روستای ورزان، روستای آبگرم
• زیستگاه گیاهی و جانوری: درختان بلوط، گردو، فندق، گیاهان دارویی، خرس، گراز، قوچ، میش، کبک، تیهو و بسیاری از گونه های پرندگان

اهمیت رودخانه خررود

رودخانه خررود یکی از مهم ترین منابع آبی استان قزوین است و نقش مهمی در تأمین آب کشاورزی و صنعت این استان دارد. همچنین، این رودخانه زیستگاه بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری است و از جاذبه های گردشگری استان قزوین محسوب می شود.

فعالیت های تفریحی در رودخانه خررود
رودخانه خررود مکانی عالی برای پیاده روی، ماهیگیری و کمپینگ است. همچنین، این رودخانه فرصت مناسبی برای تماشای مناظر طبیعی و حیات وحش منطقه فراهم می کند.

3-رودخانه ابهررود یکی از رودخانه های قزوین

رودخانه شور یا ابهررود یکی از رودخانه‌های مهم استان قزوین و ایران است. این رودخانه از ارتفاعات کوه سندان در شمال روستای عمیدآباد و کوه ملا در جنوب ابهر سرچشمه گرفته و با پیوستن این دو سرشاخه در محلی به نام بینارو یا «بن رودخانه» در جنگل‌های قدیمی و دست کاشت ابهر به یکدیگر رودخانه ابهررود را تشکیل می‌دهند. این رودخانه شمالی‌ترین سرشاخه رود شور است.

ابهررود پس از گذشتن از شهرهای خرمدره، قزوین، آبیک، ساوجبلاغ و اشتهارد، در نهایت به رودخانه کرج می‌پیوندد. طول این رودخانه حدود 230 کیلومتر است و حوزه آبریز آن بیش از 8 هزار کیلومتر مربع را در بر می‌گیرد. ابهررود از رودخانه‌های فصلی است و جریان آن به میزان بارندگی‌های سالانه بستگی دارد. در سال‌های پربارش، این رودخانه پرآب و خروشان است، اما در سال‌های خشک، جریان آن کم می‌شود و حتی ممکن است خشک شود.

ابهررود از نظر اقتصادی و زیست‌محیطی اهمیت زیادی دارد. این رودخانه منبع آب کشاورزی و شرب برای مردم شهرهای واقع در حاشیه آن است. همچنین، زیستگاه بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری است. در سال‌های اخیر، خشکسالی و برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، باعث کاهش چشمگیر جریان ابهررود شده است. این مسئله نگرانی‌هایی را در مورد وضعیت زیست‌محیطی این رودخانه و شهرهای واقع در حاشیه آن ایجاد کرده است. برای جلوگیری از خشک شدن ابهررود، اقداماتی مانند کاهش برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی، اجرای طرح‌های آبخیزداری و تقویت پوشش گیاهی در حوزه آبریز این رودخانه ضروری است.

4-رودخانه حاجی عرب

رودخانه حاجی عرب رودخانه ای در استان قزوین ایران است. این رودخانه از کوه های البرز سرچشمه می گیرد و در نهایت به دریاچه نمک قم می ریزد. طول رودخانه حاجی عرب حدود 100 کیلومتر است و عرض آن در برخی نقاط به 50 متر می رسد. این رودخانه از مهم ترین منابع آبی استان قزوین است و برای کشاورزی، صنعت و مصارف خانگی مورد استفاده قرار می گیرد.

رودخانه حاجی عرب در سال های اخیر با مشکلات متعددی از جمله خشکسالی، فرسایش خاک و آلودگی مواجه شده است. این مشکلات باعث شده است که اهمیت این رودخانه برای استان قزوین بیشتر شود. در سال های اخیر اقداماتی برای احیای رودخانه حاجی عرب صورت گرفته است. این اقدامات شامل لایروبی رودخانه، احداث سد و کانال های انتقال آب است. با این حال، هنوز هم راه زیادی برای احیای کامل این رودخانه باقی مانده است.

5-رودخانه ارنزک

رودخانه ارنزک یا ارنجک رودخانه‌ای در شمال شرق شهر قزوین است. این رودخانه از نزدیکی روستای میزوج واقع در ۲۰ کیلومتری شمال قزوین سرچشمه می‌گیرد و پس از گذشتن از منطقه باراجین در محله باقرآباد به باغستان می‌ریزد. طول این رودخانه حدود ۱۵ کیلومتر است و عرض آن در نقاط مختلف بین ۱ تا ۵۰ متر متغیر است. عمق رودخانه نیز در نقاط مختلف بین ۱ تا ۵ متر است. عمده آب این رودخانه در بهار است و در تابستان آب کمی دارد. این رود باغات شرق و جنوب شرق قزوین را مشروب می‌سازد. همچنین در گذشته در مسیر این رود ۱۳ آسیاب قرار داشت.

سدهای تاریخی

در گذشته دو سد بر روی این رودخانه ساخته شده بود. یکی از این سدها توسط سید علی خان، جد خاندان امیر شاهی در نزدیکی گردنه کماسمار قرار داشت و دیگری توسط محمدولی خان تنکابنی و با فاصله ۳ کیلومتر از سد اول ساخته شده بود. سد دوم که به سد سپهسالار معروف بود به منظور تأمین آب روستای شریف‌آباد بنا گردیده است. همچنین این رودخانه در مسیر خود از کنار پارک جنگلی باراجین و برج تاریخی باراجین عبور می‌کند. به همین دلیل مردم قزوین اکثر اوقات برای تفریح به کنار این رودخانه می‌روند.

رودخانه ارنزک از نظر تاریخی و طبیعی دارای اهمیت زیادی است. این رودخانه در گذشته نقش مهمی در تأمین آب شهر قزوین و باغات اطراف آن داشته است. همچنین این رودخانه از نظر زیست محیطی نیز اهمیت زیادی دارد و زیستگاه مناسبی برای انواع پرندگان و آبزیان است. با توجه به اهمیت این رودخانه، لازم است اقداماتی برای حفاظت از آن انجام شود. از جمله این اقدامات می‌توان به جلوگیری از آلودگی آب رودخانه، جلوگیری از برداشت بی‌رویه آب از رودخانه و احیای پوشش گیاهی اطراف رودخانه اشاره کرد.

6-رودخانه دلی چای یکی دیگر از رودخانه های قزوین

رودخانه دلی چای دارای طولی حدود 100 کیلومتر است و از کوه‌های البرز مرکزی در نزدیکی شهر قزوین سرچشمه می‌گیرد. این رودخانه در مسیر خود از شهرهای قزوین، آبیک و تاکستان عبور می‌کند و در نهایت به رودخانه سفیدرود می‌ریزد. دلی چای یک رودخانه پرآب است که نقش مهمی در تأمین آب کشاورزی و شرب استان قزوین دارد. این رودخانه همچنین زیستگاه انواع مختلفی از ماهی‌ها و پرندگان است.

دلی چای از جاذبه‌های گردشگری استان قزوین نیز محسوب می‌شود. در حاشیه این رودخانه پارک‌های متعددی وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به پارک دلی چای قزوین اشاره کرد. این پارک یکی از محبوب‌ترین پارک‌های استان قزوین است و مکان مناسبی برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت است.

7-رودخانه اشتهارد

رودخانه اشتهارد یا به گفته بومیان شورکات، رودخانه‌ای است فصلی که در شمال اشتهارد از غرب به شرق جریان دارد. این رودخانه از کوه‌های جنوب ابهر (استان زنجان) سرچشمه می‌گیرد و پس از مشروب کردن دشت‌های ابهر، قزوین، شمال بخش اشتهارد و جنوب ساوجبلاغ به رودخانه کرج می‌پیوندد. رودخانه شور اشتهارد یکی از جاذبه‌های طبیعی این منطقه است و هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. این رودخانه در مسیر خود از مناطق مختلف عبور می‌کند و مناظری زیبا و متنوع را به وجود می‌آورد.

در مسیر رودخانه شور و در ناحیه‌ای نزدیک به روستای جارو به علت شیب کم زمین، از سرعت رود کاسته می‌شود و نمک زارهایی تشکیل شده است که سبب گردیده است مناظر فوق‌العاده‌ای را پدید آورد. این نمک زارها در فصل بهار به رنگ‌های مختلف در می‌آیند و چشم‌انداز زیبایی را ایجاد می‌کنند.

رودخانه شور اشتهارد همچنین زیستگاه انواع پرندگان و حیوانات است. در این رودخانه گورخر ماهی، انواع پرندگان آبزی و همچنین حیواناتی مانند گربه وحشی، روباه و خرگوش دیده می‌شود. رودخانه شور اشتهارد یکی از مناطق مناسب برای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری است. مسیر این رودخانه در برخی نقاط بسیار زیبا و دل‌انگیز است و می‌توان از آن برای لذت بردن از طبیعت استفاده کرد.

8-رودخانه شاهرود از مهمترین رودخانه های قزوین

رودخانه شاهرود یکی از مهم‌ترین رودخانه‌های استان قزوین است که از کوه‌های البرز سرچشمه می‌گیرد و پس از طی مسیری طولانی به رودخانه قزل‌اوزن می‌ریزد. طول رودخانه شاهرود حدود ۱۷۵ کیلومتر است و میانگین آبدهی آن ۳۰ مترمکعب بر ثانیه است. این رودخانه در فصول پرباران، آب فراوانی دارد و نقش مهمی در تأمین آب کشاورزی و صنعت منطقه دارد.

رودخانه شاهرود از دو رودخانه الموت رود و طالقان رود تشکیل شده است. این دو رودخانه در روستای شیرکوه در نزدیکی شهر قزوین به هم می‌پیوندند و رودخانه شاهرود را تشکیل می‌دهند. رودخانه شاهرود از شهرستان‌های قزوین، البرز، و الموت می‌گذرد و در نهایت به رودخانه قزل‌اوزن می‌ریزد.

طالقان رود برای منطقه‌ی زیبای طالقان است. برای آشنایی بیشتر با طالقان پیشنهاد می‌کنیم مطلب ” جاهای دیدنی طالقان ” را بخوانید.

رودخانه شاهرود از نظر زیست‌محیطی نیز اهمیت زیادی دارد. این رودخانه زیستگاه انواع ماهی‌ها، پرندگان، و آبزیان دیگر است. همچنین، این رودخانه به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری استان قزوین شناخته می‌شود. در طول مسیر رودخانه شاهرود، جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متعددی وجود دارد. از جمله این جاذبه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سد منجیل
• دریاچه منجیل
• جنگل‌های بلوط و راش
• روستای تاریخی رازمیان
• روستای تاریخی الموت

9-رودخانه آبگرم

رودخانه آبگرم قزوین، رودخانه‌ای است که در شهرستان البرز استان قزوین جریان دارد. این رودخانه از آب‌های جاری در رشته‌کوه البرز تشکیل شده است و طول آن از نقطه شروع به بیش از ۱۵ کیلومتر می‌رسد. رودخانه آبگرم از روستای شکرناب در بخش مرکزی شهرستان البرز سرچشمه می‌گیرد و پس از طی مسیری در میان کوه‌ها و دشت‌های اطراف قزوین، به رودخانه شاهرود می‌ریزد.

رودخانه آبگرم در مسیر عبور خود حوضچه‌های مختلفی را پدید آورده است که مکان مناسبی برای آب‌تنی و شنای گردشگران قزوین فراهم کرده‌است. از جمله این حوضچه‌ها می‌توان به حوضچه آبگرم شکرناب، حوضچه آبگرم یونس آباد، حوضچه آبگرم ینگجه، و حوضچه آبگرم قشلاق اشاره کرد.

آب رودخانه آبگرم دارای خواص درمانی است و از این رو، گردشگران زیادی برای استفاده از این خواص به این رودخانه می‌آیند. آب این رودخانه از چشمه‌های آبگرمی که در مسیر آن قرار دارند، تامین می‌شود. دمای آب این چشمه‌ها بین ۴۰ تا ۵۰ درجه سانتیگراد است. رودخانه آبگرم یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم شهرستان البرز است و سالانه گردشگران زیادی از آن بازدید می‌کنند.

10-رودخانه دانسفهان

رودخانه دانسفهان در استان قزوین ایران واقع شده است. این رودخانه از کوه‌های البرز مرکزی سرچشمه می‌گیرد و پس از طی مسیری در حدود ۸۰ کیلومتر به رودخانه شاهرود می‌ریزد. دانسفهان یک رودخانه فصلی است که جریان آن به میزان بارندگی بستگی دارد. در فصل زمستان و بهار، آب رودخانه زیاد است، اما در تابستان و پاییز، جریان آب کاهش می‌یابد.

رودخانه دانسفهان برای کشاورزی و آبیاری زمین‌های کشاورزی اطراف آن استفاده می‌شود. همچنین، این رودخانه زیستگاه بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری است. دانسفهان یک رودخانه زیبا و دیدنی است که می‌تواند مقصدی عالی برای گردشگری باشد. این رودخانه مکان مناسبی برای شنا، قایقرانی و ماهیگیری است. همچنین، می‌توانید از مناظر زیبا و طبیعت بکر اطراف رودخانه لذت ببرید.

11-رودخانه الموت

رودخانه الموت، رودی است که در شمال شرقی استان قزوین و در حوضه آبریز سفیدرود بزرگ از شرق به غرب جریان دارد. این رودخانه از کوههای هفت خانی در البرز مرکزی سرچشمه می‌گیرد و در نهایت به رودخانه شاهرود می‌ریزد. طول رودخانه الموت حدود 125 کیلومتر است و مساحت حوضه آبریز آن حدود 2200 کیلومتر مربع است. متوسط آبدهی سالانه این رودخانه حدود 73 میلیون متر مکعب است.

رودخانه الموت از مهم‌ترین منابع آبی استان قزوین است و بخش عمده‌ای از آب شرب و کشاورزی این استان از این رودخانه تأمین می‌شود. رودخانه الموت در طول مسیر خود از مناطقی با طبیعت زیبا و بکر عبور می‌کند. این رودخانه یکی از جاذبه‌های گردشگری استان قزوین است و هر ساله گردشگران زیادی از آن بازدید می‌کنند. از مهم‌ترین مناطق گردشگری واقع در حاشیه رودخانه الموت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• روستای گازرخان
• روستای ویار
• روستای هیر
• روستای رازمیان
• ایوان سنگی نیاق

رودخانه الموت از نظر زیست محیطی نیز اهمیت زیادی دارد. این رودخانه زیستگاه انواع مختلفی از گیاهان و جانوران است. برخی از مهم‌ترین گونه‌های گیاهی و جانوری که در حاشیه رودخانه الموت یافت می‌شوند عبارتند از:

• درختان: راش، بلوط، فندق، گردو، افرا
• درختچه‌ها: تمشک، زرشک، زالزالک، علف شور
• حیوانات: خرس قهوه‌ای، پلنگ، گرگ، روباه، شغال، خرگوش، گراز، پرندگان آبزی و غیرآبزی، دوزیستان و خزندگان

رودخانه الموت یکی از مهم‌ترین منابع آبی و زیست محیطی استان قزوین است. حفظ و صیانت از این رودخانه برای حفظ محیط زیست و تأمین آب مورد نیاز مردم این استان ضروری است.

12-رودخانه نینه رود

رودخانه نینه رود یکی از رودخانه‌های استان قزوین است که در منطقه الموت غربی واقع شده‌است. سرچشمه این رودخانه از چشمه‌ساران واقع در منطقه بین روستاهای «هیر» و «ویار» است. این رودخانه پس از طی مسیر خود به شاهرود پیوسته و به دریاچه خزر می‌پیوندد.

طول این رودخانه حدود ۷۰ کیلومتر است و میانگین آبدهی آن ۱۵ متر مکعب در ثانیه است. رودخانه نینه رود از جمله رودخانه‌های پرآب و دائمی استان قزوین است و نقش مهمی در تأمین آب کشاورزی و شرب منطقه دارد. دره نینه رود یکی از مناطق ییلاقی و زیبای استان قزوین است که در مسیر این رودخانه واقع شده‌است. این دره با طبیعت زیبا و چشم‌اندازهای بدیع خود، یکی از مقاصد گردشگری محبوب در استان قزوین محسوب می‌شود. در مسیر رودخانه نینه رود، جاذبه‌های گردشگری طبیعی و تاریخی متعددی وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• روستای هیر: این روستای زیبا در کنار رودخانه نینه رود واقع شده است و دارای جاذبه‌های گردشگری متعددی از جمله قلعه الموت، آبشار هیر، و غار یخی هیر است.
• روستای ویار: این روستای تاریخی در کنار رودخانه نینه رود واقع شده است و دارای جاذبه‌های گردشگری متعددی از جمله قلعه ویار، و پل ویار است.
• دره انار: این دره زیبا در کنار رودخانه نینه رود واقع شده است و دارای درختان سرسبز و میوه‌های فراوانی است.
• قلعه لمبسه سر: این قلعه تاریخی در کنار رودخانه نینه رود واقع شده است و یکی از جاذبه‌های گردشگری منطقه الموت غربی محسوب می‌شود.

رودخانه نینه رود یکی از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری مهم استان قزوین است که سالانه گردشگران زیادی را از سراسر کشور به خود جذب می‌کند.

کلام آخر

رودخانه‌های قزوین نقش مهمی در تأمین آب کشاورزی، صنعت و شرب استان دارند. همچنین این رودخانه ها زیستگاه برخی گونه های جانوری و گیاهی هستند. در بالا از مهمترین رودخانه‌های قزوین را برای شما نام بردیم. همچنین شما می‌توانید در کنار این رودخانه‌ها به تفریح‌های متنوع مانند کمپینگ، شنا و پیاده‌روی بپردازید. این رودخانه‌ها در سال‌های اخیر به دلیل آلودگی ناشی از فعالیت‌های صنعتی و کشاورزی در معرض خطر قرار گرفته‌اند. اگر به این رودخانه‌ها سفر کردید مراقب آن رودخانه باشید و به آن آسیب نرسانید.